Çin'in Ortadoğu 'sağlık diplomasisi' ve 'aşı diplomasisi'

Ortadoğu Turizm Gazetesi - Pekin

Uluslararası Gazeteciler Federasyonu'nun bir raporunda belirtildiği gibi, Çinli yetkililer Covid-19 salgınının patlak vermesini küresel imajlarını iyileştirmek için bir fırsat olarak kullanıyor.

Çin'in 'sağlık diplomasisi' veya son süreçte 'aşı diplomasisi' dünyanın çeşitli bölgelerinde sağlık malzemelerinin bağışlanması veya salgın ile mücadele bağlamında iş birliği anlaşmalarının imzalanması yoluyla etkisini daha da artırıyor.

Ortadoğu ve Kuzey Afrika Ülkeleri (MENA) dahil olmak üzere, Pekin'in uzun zamandır özlemini çektiği küresel süper güç statüsüne yükselmesinin anahtarı olarak gördüğü bölgeler oldu.

2020'nin başlarında, Vuhan’daki hastanelerin yoğunlaşmasıyla, birkaç MENA ülkesi Çin ile dayanışma içerisinde bulunduğunu göstermek için tıbbi malzemeler göndermişti. Ancak aylar geçtikçe ve salgın bir kıtadan diğerine bulaşırken, yardımlar bu sefer ters yöne döndü. Pekin, Fas gibi bölgedeki en kötü etkilenen ülkelere solunum cihazları da dahil olmak üzere dört uçak koruyucu ekipman ve epidemiyolog ekipleri gönderdi.

2021'in ilk çeyreğinde Pekin, Çin'de geliştirilen ve üretilen aşıları tedarik ederek bölgede puan kazanmayı başarırken, Avrupa ve ABD sadece kendi vatandaşlarına aşı tedarik etmekle ilgileniyor gibi görünüyordu. MENA (Ortadoğu ve Kuzey Afrika Ülkeleri)  bölgesindeki çoğu ülke, şimdi, Çin'in iki ana aşısı olan Sinopharm ve Sinovac'ı öncesinde bağış olarak alırken, sonrasında satın almaya başladılar. Bu süreçte Fas 9,5 milyon doz, Mısır ise 4,15 milyon doz aşı satın aldı.

Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri, aşılarının yıllık alımı için, Çin ile anlaşmalar imzaladılar. Temmuz ayında ayda beş milyon doz aşı alımıyla Fas’ da onlara katıldı. 'Aşı diplomasisi' hamlesinde geride kalmak istemeyen ABD başkanı Joe Biden, haziran ayında çok taraflı COVAX programı aracılığıyla en fakir ülkelere 500 milyon doz bağışta bulunacağını, ancak teknolojik transferi gerçekleştiremeyeceğini açıklamakla sadece yetindi.

Çin, MENA bölgesindeki imajını, özellikle Batı ülkelerine kıyasla geliştirdi. Çeşitli anketlere göre, Asya devi Kovid-19'dan önce diğer büyük küresel güçlerin görüşlerinden daha ılımlı ve olumlu tavrı ile zaten Arap ülkelerine yakındı. Bugün Arapların yarısı, Çin ile daha yakın ilişkilerden yanayken, yüzde 40'tan azı ABD veya Rusya ile daha yakın ilişkilerden yana. Aşırı İslamcı hareketler gibi bazı belirli gruplar, Çin'e karşı temkinli davranıyor.

Araştırma ve İnceleme, SK Berfend BER